فایل روتاری چیست و چه کاربردی دارد؟

فایل روتاری یکی از ابزارهای مهم در علم دندانپزشکی و به طور خاص در درمان ریشه یا عصب کشی دندان است. این فایل ها از جنس آلیاژی نیکل و تیتانیوم هستند و بر خلاف فایل های دستی که از جنس استیل بودند، انعطاف پذیری و خم پذیری بالایی دارند و می توانند به راحتی شکل کانال ریشه را به خود بگیرند.

کاربردهای فایل روتاری

تمیز کردن کانال ریشه:فایل روتاری با چرخش با سرعت بالا (بیش از 500 دور در دقیقه) و حرکت رفت و برگشتی، قادر به تمیز کردن کانال ریشه از عاج، پالپ عفونی و مواد زائد است.

شکل دهی به کانال ریشه: فایل های روتاری با سایزها و زاویه های مختلف، کانال ریشه را به گونه ای شکل می دهند که مواد پر کننده به راحتی در آن جای گرفته و به طور کامل آن را پر کنند.

برداشتن پالپ عفونی: فایل روتاری می تواند پالپ عفونی داخل کانال ریشه را به طور کامل برداشته و از عفونت مجدد آن جلوگیری کند.

مزایای استفاده از فایل روتاری

سرعت و دقت بالا: فایل های روتاری به دلیل چرخش با سرعت بالا، عمل تمیز کردن و شکل دهی به کانال ریشه را سریع تر و با دقت بیشتری انجام می دهند.

کاهش درد و ناراحتی بیمار: استفاده از فایل های روتاری به دلیل انعطاف پذیری و حرکت رفت و برگشتی، درد و ناراحتی بیمار را در حین درمان ریشه به طور قابل توجهی کاهش می دهد.

کاهش احتمال شکستن فایل:فایل های روتاری به دلیل جنس و ساختارشان، نسبت به فایل های دستی احتمال شکستن کمتری دارند.

انواع فایل روتاری

فایل های روتاری بر اساس نوع حرکت، زاویه، سایز و جنس به دسته های مختلفی تقسیم بندی می شوند. انتخاب نوع فایل روتاری مناسب به عواملی مانند نوع دندان، شدت عفونت و مهارت دندانپزشک بستگی دارد.

همانطور که گفته شد، فایل های روتاری بر اساس نوع حرکت، زاویه، سایز و جنس به دسته های مختلفی تقسیم بندی می شوند. در ادامه به شرح مختصری از هر دسته می پردازیم:

1. بر اساس نوع حرکت:

* **فایل های روتاری با حرکت چرخشی:** این نوع فایل ها فقط حول محور خود می چرخند و حرکت رفت و برگشتی ندارند.

* **فایل های روتاری با حرکت رفت و برگشتی:** این نوع فایل ها علاوه بر چرخش حول محور خود، حرکت رفت و برگشتی نیز دارند که به تمیز کردن بهتر کانال ریشه کمک می کند.

2. بر اساس زاویه:

* **فایل های روتاری با زاویه ثابت:** این نوع فایل ها زاویه ثابتی دارند و برای کانال های ریشه با انحراف کم مناسب هستند.

* **فایل های روتاری با زاویه متغیر:** این نوع فایل ها زاویه شان قابل تنظیم است و برای کانال های ریشه با انحراف زیاد مناسب هستند.

3. بر اساس سایز:

فایل های روتاری در سایزهای مختلفی از 006 تا 150 تولید می شوند. سایز فایل روتاری بر اساس قطر کانال ریشه انتخاب می شود.

4. بر اساس جنس:

* **فایل های روتاری نیکل تیتانیوم:** این نوع فایل ها رایج ترین نوع فایل های روتاری هستند و انعطاف پذیری و مقاومت بالایی دارند.

* **فایل های روتاری استیل ضد زنگ:** این نوع فایل ها ارزان تر از فایل های نیکل تیتانیوم هستند، اما انعطاف پذیری و مقاومت کمتری دارند.

**علاوه بر موارد فوق، فایل های روتاری بر اساس سیستم هندپیس نیز دسته بندی می شوند.**

**برخی از رایج ترین سیستم های هندپیس عبارتند از:**

* **سیستم ProTaper:** این سیستم از فایل های روتاری با مقطع مثلثی استفاده می کند.

* **سیستم Mtwo:** این سیستم از فایل های روتاری با مقطع دایره ای استفاده می کند.

* **سیستم K3:** این سیستم از فایل های روتاری با مقطع مربعی استفاده می کند.

**انتخاب نوع فایل روتاری مناسب به عواملی مانند نوع دندان، شدت عفونت، مهارت دندانپزشک و سیستم هندپیس موجود در مطب دندانپزشکی بستگی دارد.**

**در اینجا به چند نمونه از فایل های روتاری پرکاربرد اشاره می کنیم:**

* **فایل روتاری ProTaper Next:** این فایل از جنس نیکل تیتانیوم است و برای کانال های ریشه با انحراف زیاد مناسب است.

* **فایل روتاری Mtwo:** این فایل از جنس نیکل تیتانیوم است و برای کانال های ریشه با انحراف کم مناسب است.

* **فایل روتاری K3XF:** این فایل از جنس نیکل تیتانیوم است و برای کانال های ریشه با انحراف زیاد و باریک مناسب است.

**در نهایت، لازم به ذکر است که استفاده از فایل های روتاری باید توسط دندانپزشک متخصص و باتجربه انجام شود.**

نکات مهم در استفاده از فایل روتاری:

* استفاده از فایل روتاری باید توسط دندانپزشک متخصص و باتجربه انجام شود.

* قبل از استفاده از فایل روتاری، باید کانال ریشه با استفاده از رابردم ایزوله شود.

* حین استفاده از فایل روتاری، باید از روان کننده مناسب استفاده شود تا از اصطکاک و گرم شدن بیش از حد فایل جلوگیری شود.

* بعد از استفاده از فایل روتاری، باید کانال ریشه به طور کامل شستشو و ضدعفونی شود.

**در پایان**، فایل روتاری یکی از ابزارهای نوین و کارآمد در علم دندانپزشکی است که به دندانپزشکان کمک می کند تا درمان ریشه را با سرعت، دقت و کیفیت بالاتری انجام دهند.